Dla kogoś jesteś niezwykle cenna: Opowieść o rodzinnych ranach i sile przebaczenia

— Znowu zaczynasz? — głos mamy przeszył ciszę jak nóż. Siedzieliśmy przy wigilijnym stole, a śnieg za oknem tłumił światło lampy. Mój ojciec, pan Janusz, patrzył w talerz, jakby chciał się w nim schować. Babcia Zofia ścisnęła dłonie na kolanach, a ja — wtedy osiemnastoletnia — czułam, jak serce wali mi w piersi.

— Nie zaczynam, tylko mówię, co myślę — odpowiedziałam, próbując utrzymać głos na wodzy. — Może raz w życiu ktoś mnie wysłucha?

Wtedy mama wstała gwałtownie, przewracając krzesło. — Ty zawsze musisz wszystko psuć! — krzyknęła i wybiegła z pokoju. Ojciec podniósł wzrok, spojrzał na mnie z wyrzutem i wyszeptał: — Po co to robisz, Marto? Przecież wiesz, że ona tego nie wytrzyma.

To była ta noc. Noc, która rozdarła naszą rodzinę na strzępy. Po niej już nic nie było takie samo. Mama zamknęła się w sobie na długie miesiące, ojciec coraz częściej znikał z domu pod pretekstem nadgodzin, a ja… Ja poczułam się niewidzialna. Jakby moje istnienie było tylko ciężarem.

Przez kolejne lata próbowałam zasłużyć na ich uwagę. Przynosiłam najlepsze oceny, pomagałam babci w ogrodzie, gotowałam obiady, kiedy mama leżała w łóżku z migreną. Ale cokolwiek robiłam, zawsze słyszałam: „Mogłabyś bardziej się postarać”, „Nie rób scen”, „Nie przesadzaj”.

Najgorsze przyszło dwa lata później. Wtedy dowiedziałam się o zdradzie ojca. Przypadkiem zobaczyłam SMS-a na jego telefonie: „Tęsknię za tobą. Kiedy znów się zobaczymy?”. Zamarłam. Przez kilka dni chodziłam jak cień, aż w końcu zebrałam się na odwagę i powiedziałam mamie.

— Kłamiesz! — wrzasnęła. — Chcesz mnie zniszczyć! Zawsze byłaś przeciwko mnie!

Wtedy po raz pierwszy poczułam prawdziwą nienawiść do siebie. Moje słowa rozbiły rodzinę na kawałki. Ojciec wyprowadził się do tej drugiej kobiety, mama pogrążyła się w depresji, a babcia… Babcia tylko patrzyła na mnie tym swoim smutnym wzrokiem.

Zostałam sama z poczuciem winy i żalu. Przez długi czas nie potrafiłam spojrzeć sobie w oczy. W szkole udawałam silną, ale w domu płakałam po nocach. Czułam się nikomu niepotrzebna.

Minęły lata. Skończyłam studia, wyjechałam do Warszawy. Tam poznałam Pawła — ciepłego, cierpliwego chłopaka z Pragi. On pierwszy powiedział mi: „Dla mnie jesteś ważna”. Nie wierzyłam mu długo. Bałam się zaufać komukolwiek.

Pewnego dnia zadzwoniła babcia:
— Marto, mama jest w szpitalu. Miała atak paniki.

Wróciłam do rodzinnego domu po raz pierwszy od lat. Mama leżała blada na łóżku, a jej oczy były puste.
— Po co przyjechałaś? — zapytała cicho.
— Bo jesteś moją mamą — odpowiedziałam drżącym głosem.

Przez kilka dni siedziałam przy jej łóżku. Milczałyśmy. Czasem tylko babcia przynosiła herbatę i głaskała mnie po głowie.

W końcu mama odezwała się:
— Przepraszam cię za wszystko… Za to, że nie umiałam być matką.

Łzy popłynęły mi po policzkach. — Ja też przepraszam… Za to, że powiedziałam ci o tacie…

Objęłyśmy się pierwszy raz od lat. Poczułam wtedy coś dziwnego — ulgę i ból jednocześnie.

Ojciec nigdy nie wrócił do naszego domu. Z czasem kontakt się urwał. Babcia zmarła rok później, a ja zostałam z mamą i Pawłem. Powoli uczyłyśmy się siebie od nowa.

Czasem myślę o tamtej Wigilii i o tym, jak łatwo można zranić najbliższych słowem lub milczeniem. Czy można naprawdę wybaczyć? Czy można zapomnieć?

Dziś wiem jedno: dla kogoś jestem cenna — choćby dla Pawła czy mojej mamy. Ale czy potrafię wybaczyć sobie?

A Wy? Czy potraficie wybaczyć tym, którzy was zranili najbardziej? Czy warto próbować odbudować to, co zostało zniszczone?