Nie wydarzenia w naszym życiu, ale nasze opinie na ich temat sprawiają, że cierpimy.

Epiktet, grecki filozof stoicki, żyjący w I i II wieku naszej ery, jest znany z propagowania filozofii stoicyzmu, która kładzie nacisk na ideę, że nie wydarzenia zewnętrzne, ale nasze reakcje na nie determinują nasze doświadczenie życia. Stoicyzm, który Epiktet praktykował i nauczał, koncentruje się na rozwoju samokontroli i odporności jako środków do osiągnięcia spokoju wewnętrznego w obliczu zewnętrznych trudności. Według tej filozofii, kluczem do wolności i szczęścia jest rozpoznanie i praca nad tym, co leży w naszej mocy — naszymi przekonaniami, sądami i reakcjami.

Cytat „Nie są nasze czyny, ale nasze sądy o nich sprawiają, że cierpimy” podkreśla, że nie sam fakt czy działanie ma wpływ na nasze emocje i dobrostan, lecz sposób, w jaki o nim myślimy i interpretujemy. Innymi słowy, to nie zdarzenia zewnętrzne prowadzą do cierpienia, ale nasze wewnętrzne sądy i przekonania na ich temat. To, jak odbieramy słowa i działania innych, jak interpretujemy ich intencje i znaczenie, ma bezpośredni wpływ na nasz stan emocjonalny.

Epiktet podkreślał, że ludzie mają naturalną zdolność do wyboru, jak zareagują na zewnętrzne bodźce. Ten wybór jest fundamentem naszej wolności. Mimo że nie możemy kontrolować działań innych ludzi, warunków zewnętrznych czy też większości wydarzeń w naszym życiu, mamy pełną kontrolę nad naszymi reakcjami na te wydarzenia. Oznacza to, że w obliczu trudności, takich jak konflikty w rodzinie czy z matką partnera, mamy moc, by zdecydować, czy pozwolimy tym sytuacjom wpływać na nas negatywnie, czy też znajdziemy w sobie siłę, by zinterpretować je w sposób mniej szkodliwy dla naszego samopoczucia.

Stoicyzm zachęca do praktyki dystansowania się od naszych automatycznych sądów i emocjonalnych reakcji, zastępując je bardziej przemyślanymi, racjonalnymi ocenami. Poprzez kwestionowanie i zmianę naszych wewnętrznych przekonań i sądów, możemy zmniejszyć cierpienie i zwiększyć nasze poczucie spokoju, nawet w najbardziej trudnych okolicznościach.

Filozofia Epikteta podkreśla również znaczenie odpowiedzialności za nasze własne życie i szczęście. Zamiast obwiniać innych lub zewnętrzne okoliczności za nasze problemy, stoicyzm zachęca do wzięcia odpowiedzialności za nasze własne emocje i reakcje. Ta zmiana perspektywy może prowadzić do głębokiej transformacji naszych relacji i sposobu, w jaki doświadczamy życia.

Podsumowując, przesłanie Epikteta ma na celu przypomnieć nam, że klucz do naszego szczęścia i spokoju leży nie w zmienianiu świata zewnętrznego, ale w modyfikowaniu naszego wewnętrznego świata sądów i reakcji. Jest to wyzwanie do refleksji nad tym, w jaki sposób możemy zmieniać nasze postrzeganie trudnych relacji i sytuacji, aby żyć bardziej harmonijnym i spełnionym życiem.