Nigdy nie zapomnę tej odpowiedzi: Chciałam zostawić syna z teściową
– Mamo, czy możesz dziś zostać z Antosiem? – zapytałam, ledwo powstrzymując drżenie głosu. Stałam w kuchni, ściskając kubek z zimną już kawą, a teściowa patrzyła na mnie spod przymrużonych powiek. W powietrzu wisiała cisza, która wydawała się gęsta jak śmietana.
Nie wiem, czego się spodziewałam. Może cichego przyzwolenia, może uśmiechu i zapewnienia, że przecież zawsze mogę na nią liczyć. Ale ona tylko westchnęła ciężko i odłożyła gazetę na stół.
– A dlaczego nie możesz sama zostać ze swoim dzieckiem? – Jej głos był chłodny, niemal oskarżycielski. – Przecież to twój syn.
Poczułam, jak w gardle rośnie mi gula. Przez chwilę miałam ochotę wykrzyczeć jej w twarz wszystko, co przez lata zbierało się we mnie: zmęczenie, frustrację, poczucie osamotnienia. Ale tylko zacisnęłam zęby i spojrzałam na nią bez słowa.
Od kiedy urodził się Antoś, wszystko się zmieniło. Mój świat skurczył się do rozmiarów naszego mieszkania na warszawskim Ursynowie. Mąż, Michał, pracował do późna, a ja coraz częściej czułam się jak cień samej siebie. Teściowa zaczęła pojawiać się u nas coraz częściej – najpierw z ciastem i dobrymi radami, potem już tylko z radami. Zawsze wiedziała lepiej: jak karmić, jak przewijać, jak wychowywać. Czułam się przy niej jak dziecko, które nie potrafi nawet poprawnie zawiązać butów.
Tego dnia miałam rozmowę kwalifikacyjną – pierwszą od miesięcy. Chciałam wrócić do pracy, poczuć się znowu sobą. Potrzebowałam tylko kilku godzin spokoju. Ale teściowa patrzyła na mnie tak, jakby prosiła ją o coś niewyobrażalnego.
– Wiesz, kiedy ja byłam młoda – zaczęła powoli – nie miałam nikogo do pomocy. Twój teść pracował po dwanaście godzin dziennie. Sama musiałam sobie radzić.
Zacisnęłam dłonie na kubku tak mocno, że aż pobielały mi knykcie.
– Mamo, to tylko kilka godzin…
– A potem będzie kilka dni? A potem tygodni? – przerwała mi ostro. – Nie chcę być niańką twojego dziecka.
W tamtej chwili poczułam się tak bardzo samotna jak nigdy wcześniej. Przez głowę przelatywały mi obrazy: ja z Antosiem na rękach, płacząca w łazience, bo nie mam siły już nawet płakać; Michał wracający późno i pytający tylko: „Co na obiad?”; teściowa z jej wiecznym „za moich czasów…”.
– To nie jest tylko moje dziecko – powiedziałam cicho. – To też wnuk.
Teściowa spojrzała na mnie z czymś na kształt litości.
– Wnuk to nie syn. Ty jesteś matką. Ty masz obowiązek.
Nie wytrzymałam. Łzy napłynęły mi do oczu.
– Myślałam, że mogę na ciebie liczyć…
Przez chwilę wydawało mi się, że coś drgnęło w jej twarzy. Może cień współczucia? Ale zaraz znów przybrała swoją maskę surowości.
– Każdy ma swoje życie – powiedziała twardo. – Ja swoje już przeżyłam.
Wyszłam z kuchni trzaskając drzwiami. Antoś spał w swoim łóżeczku, nieświadomy całego zamieszania. Usiadłam obok niego i pozwoliłam łzom płynąć swobodnie po policzkach.
Wieczorem Michał wrócił do domu. Siedziałam przy stole, próbując udawać, że wszystko jest w porządku.
– I jak rozmowa? – zapytał bez entuzjazmu.
– Nie poszłam – odpowiedziałam szczerze.
Spojrzał na mnie zdziwiony.
– Dlaczego?
– Twoja mama nie chciała zostać z Antosiem.
Westchnął ciężko i usiadł naprzeciwko mnie.
– Wiesz, ona nigdy nie była czuła…
– Ale ja nie proszę o czułość! – wybuchłam nagle. – Proszę tylko o pomoc!
Przez chwilę milczeliśmy oboje. Michał wpatrywał się w blat stołu, ja w swoje dłonie.
– Może powinniśmy zatrudnić opiekunkę? – zaproponował cicho.
Pokręciłam głową.
– Nie stać nas na to…
Cisza znów zawisła między nami jak ciężka zasłona.
Następnego dnia teściowa zadzwoniła. Jej głos był chłodniejszy niż zwykle.
– Mam nadzieję, że nie masz mi za złe…
– Nie mam – skłamałam.
Ale miałam. I chyba będę miała jeszcze długo.
Od tamtej pory nasze relacje stały się jeszcze bardziej napięte. Teściowa odwiedzała nas rzadziej, a ja coraz częściej czułam się jak samotna wyspa na oceanie codzienności. Zaczęłam rozumieć, że nie każda rodzina jest taka, jak sobie wyobrażałam. Że czasem trzeba nauczyć się prosić o pomoc gdzie indziej albo po prostu radzić sobie samemu.
Czasem patrzę na Antosia i zastanawiam się: czy kiedyś on też poczuje się tak samotny jak ja? Czy będę umiała być dla niego wsparciem? Czy powinnam wybaczyć teściowej? A może to ja jestem zbyt wymagająca?
Może każda rodzina nosi swoje tajemnice i rany, których nie da się zagoić jednym gestem czy słowem…